تجربۀ موفق تأمین مالی 1000 میلیارد ريالی برای خرید یک دستگاه شناور لنگرانداز

عموماً اخذ تسهیلات بانکی (اصطلاحاً بازار پول) به عنوان تنها مسیر تأمین مالی از طریق بدهی شناخته می‌شود. این در حالی است که در بازارهای مالی توسعه یافته می‌توان از طریق انتشار اوراق تأمین مالی درآمد ثابت در بازار سرمایه، از عموم ‌سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی تأمین مالی کرد. این اوراق که با نام صکوک شناخته می‌شوند، چارچوب قراردادی مناسبی برای تأمین مالی انواع پروژه‌ها با سررسیدهای چندساله فراهم می‌آورند؛ چارچوبی که در آن هم به شرایط مطلوب استقراض گیرنده (از حیث حجم تأمین مالی، زمان تا سررسید و نرخ بهرۀ رقابتی) و هم دغدغه‌های ‌سرمایه‌گذاران (بویژه ریسک عدم بازپرداخت و ریسک نقدشوندگی) پاسخ داده می‌شود.

در شرایط فعلی اقتصاد ایران که تأمین مالی شرکت‌ها با دشواری‌های زیادی مواجه است، تأمین مالی خرید یک دستگاه شناور لنگرانداز (AHTS) برای شرکت پترو برنا از طریق انتشار هزار میلیارد ريال اوراق صکوک مرابحه، یکی از دستاوردهای تیم مالیۀ بخش ‌سرمایه‌گذاری شرکت انرژی دانا در راستای استفاده از ابزارهای تأمین مالی بدهی در بازار سرمایه بوده است که از ویژگی‌های ممتاز آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تأمین مالی از طریق بازار سرمایه و با ضمانت بازار پول،
• استفاده از شناور (نه دارایی ملکی) به عنوان وثیقه نزد ضامن بانکی،
• عدم ارائه‌ی وثیقۀ مجدد نزد نهاد واسط (اتفاقی که در اوراق صکوک اجاره می‌افتد)،
• نرخ کارمزد ضمانت رقابتی،
• استفاده از اوراق مرابحه برای تأمین دارایی ثابت، که در بازار سرمایه کم‌سابقه است.

برای این کار ابتدا در قالب یک پروژۀ مشاورۀ مالی و ‌سرمایه‌گذاری بر پایۀ شناخت ابعاد کسب‌وکار و قراردادهای محلِ استفادۀ شناور لنگرانداز، جریانات نقدی حاصل از این فرصت ‌سرمایه‌گذاری (یعنی خرید شناور و بکارگیری آن در بازار خدمات لجستیک دریایی) شناسایی شد. سپس با مدل‌سازیِ جریانات نقدی مربوط به تأمین مالی از تسهیلات بانکی یا انتشار اوراق صکوک، وضعیت جریانات نقدی با لحاظِ آثار تأمین مالی ترسیم گردید. سپس با عنایت به صرفۀ اقتصادی کافی پروژه (به تنهایی، پیش از تأمین مالی)، مثبت بودن جریانات نقدی آن (پس از کسر مخارج تأمین مالی)، روابط مثبت با سیستم بانکی و تشخیص بهینه بودن ساختار اوراق مرابحه؛ تأمین مالی از طریق این اوراق در دستور قرار گرفت.

در این راستا، قرارداد خدمات تأمین مالی فیمابین ‌سرمایه‌گذاری دانا کیش و پترو برنا کیش با طیف کاملی از خدمات لازم برای راهبری فرآیند انتشار اوراق و اخذ موافقت کلیۀ ارکان آن، بویژه ضامن منعقد شد. در ادامه پس از مذاکرات طولانی با چندین بانک و دفاع از طرح کسب‌وکار اولیۀ پروژه، موافقت اصولی برای قبولی سمت ضامن در ازای ترهین شناور ملکی مسافربری دریافت شد. همزمانْ بیانیه ثبت اوراق تهیه و به تأیید حسابرس شرکت رسانده شد. در ادامه با امضاء قرارداد سایر ارکان همچون نهاد واسط، بازارگردان (با رقابتی‌ترین نرخ کارمزد) و کارگزار عرضه نهایتاً این اوراق در سوم مرداد 1402 در فرابورس ایران با نماد «پتروبرنا06» انتشار یافت.