تحول دیجیتال؛ از ایده تا ایده‌آل

رویداد «تحول دیجیتال؛ از ایده تا ایده‌آل»از سلسله نشست‌های نگرش، با سخنرانی دکتر محمد فاضلی، جامعه‌شناس و پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری عمومی و اجرای علی خوش‌احوال، مدیر راهکارهای دیجیتال انرژی دانا، روز شنبه سیزدهم بهمن‌ماه، در محل HUB ساختمان دانا با پخش زنده در پلت‌فرم مترز برگزار شد. این نشست با هدف بررسی ابعاد مختلف تحول دیجیتال در سازمان‌ها و تأثیر آن بر مدل‌های کسب‌وکار، فرهنگ سازمانی و رقابت‌پذیری شرکت‌ها، با استقبال همکاران از جمله مدیران ارشد سازمان روبرو شد.

تحول دیجیتال؛ فراتر از ابزار و تکنولوژی

در آغاز این نشست، علی خوش‌احوال به معرفی فلسفه نشست‌های نگرش پرداخت و بر اهمیت نگاه عمیق و استراتژیک به موضوعات کلیدی تأکید کرد. او با اشاره به روند رو به رشد هوش مصنوعی و تأثیر آن بر صنایع مختلف، تحول دیجیتال را نه‌تنها یک تغییر تکنولوژیک، بلکه یک دگرگونی بنیادین در مدل‌های سازمانی دانست. او همچنین نظرسنجی انجام‌شده در بین مدیران سازمان را ارائه داد که نشان می‌داد بیش از ۷۰ درصد مدیران، تحول دیجیتال را یک فرصت ارزشمند برای سازمان می‌دانند، اما هم‌زمان چالش‌های زیادی در مسیر تحقق آن می‌بینند.

ملزومات سازمانی تحول دیجیتال

در ادامه، دکتر محمد فاضلی به بررسی ابعاد تحول دیجیتال پرداخت و تأکید کرد که این مفهوم تنها در خرید فناوری‌های جدید و دیجیتالی‌سازی فرآیندها خلاصه نمی‌شود. او چهار عامل کلیدی برای موفقیت در تحول دیجیتال را برشمرد:

1. ذهنیت ‌(Mindset): سازمان‌ها برای پذیرش تحول دیجیتال، باید طرز فکر کارکنان و مدیران خود را تغییر دهند؛ درک صحیح از تحول دیجیتال، پذیرش تغییر و توانایی یادگیری مداوم، از مهم‌ترین عناصر این حوزه است.
2. روابط ‌(Relationships): تعاملات بین مدیران، کارکنان، مشتریان و داده‌ها نقش مهمی در اجرای موفق تحول دیجیتال دارند. ساختارهای سنتی سازمانی اگر متناسب با این تغییرات اصلاح نشوند، مقاومت داخلی مانع پیشرفت خواهد شد.
3. قابلیت‌ها ‌(Capabilities): توانمندی‌های سازمانی و فردی در بهره‌گیری از فناوری‌های جدید تعیین‌کننده میزان موفقیت در دیجیتالی‌شدن فرآیندهاست. بسیاری از سازمان‌ها ابزارهای دیجیتال را خریداری می‌کنند اما به دلیل ضعف در توانمندی‌های انسانی، از آن‌ها بهره‌برداری مؤثری ندارند.
4. مسئله‌محوری ‌(Problem-Solving): سازمان‌ها باید ابتدا مشخص کنند که تحول دیجیتال دقیقاً چه مسئله‌ای را برای آن‌ها حل می‌کند. بسیاری از شرکت‌ها بدون داشتن درک درست از نیازهای خود، صرفاً به دنبال استفاده از فناوری‌های مدرن می‌روند، در حالی که راهکارهای دیجیتال باید در خدمت حل مشکلات واقعی سازمان باشد.

    

چالش‌ها و واقعیت‌های تحول دیجیتال

فاضلی در بخش دیگری از سخنرانی خود به چالش‌های جهانی در مسیر تحول دیجیتال پرداخت. او با استناد به پژوهش‌های معتبر نشان داد که ۷۰درصد از پروژه‌های تحول دیجیتال در شرکت‌های بزرگ با شکست مواجه می‌شوند و تنها ۱۰درصد از سازمان‌ها قادر به خلق ارزشی افزوده از این تغییراتند.

فاضلی همچنین به این نکته اشاره کرد که ۴۱درصد شرکت‌ها بدون داشتن استراتژی مشخص وارد مسیر تحول دیجیتال شده‌اند و ۴۵درصد آن‌ها پس از سرمایه‌گذاری‌های کلان، به اهداف پیش‌بینی‌شده خود دست نیافته‌اند. این آمار نشان می‌دهد که دیجیتالی‌سازی بدون داشتن برنامه و بینش استراتژیک، نه‌تنها کمکی به سازمان‌ها نمی‌کند، بلکه می‌تواند منابع آن‌ها را هدر دهد.

از دیگر نکات مهم مطرح‌شده در این نشست، اهمیت داده و استفاده از آن به‌عنوان یک دارایی استراتژیک بود. دکتر فاضلی توضیح داد که شرکت‌هایی مانند آمازون، دیجی‌کالا و اسنپ با بهره‌گیری صحیح از داده‌ها، مدل‌های کسب‌وکار خود را متحول کرده‌اند. او تأکید کرد که تحول دیجیتال نیازمند فرهنگ داده‌محور است و سازمان‌هایی که به‌درستی داده‌های خود را شناسایی، پردازش و تحلیل نمی‌کنند، نمی‌توانند در مسیر تحول دیجیتال موفق باشند.

نسبتِ شفافیت و تحول دیجیتال

یکی از نکات کلیدی که دکتر فاضلی در سخنرانی خود به آن پرداخت، نقش شفافیت و پاسخگویی در موفقیت تحول دیجیتال بود. او توضیح داد که بسیاری از سازمان‌ها، در حالی‌که ابزارهای دیجیتال پیشرفته‌ای را خریداری و پیاده‌سازی می‌کنند، همچنان در فرآیندهای تصمیم‌گیری خود، داده‌ها را نادیده می‌گیرند و بر اساس روابط غیرشفاف یا شهود مدیریتی عمل می‌کنند.او با اشاره به تجربیات جهانی، تأکید کرد که سازمان‌هایی که از داده برای تصمیم‌گیری استفاده نمی‌کنند، حتی با بهترین فناوری‌ها هم نمی‌توانند تحول دیجیتال واقعی را تجربه کنند. در این راستا، فرهنگ سازمانی مبتنی بر داده، فرآیندهای شفاف و پاسخگویی مدیران در قبال تصمیماتشان، از مهم‌ترین پیش‌نیازهای موفقیت در تحول دیجیتال است.

پرسش و پاسخ و جمع‌بندی نشست

در پایان نشست، شرکت‌کنندگان سؤالات خود را در مورد چالش‌های عملی تحول دیجیتال در سازمان مطرح کردند.دکتر فاضلی به سؤالاتی در مورد نقش هوش مصنوعی در آینده صنایع، موانع سازمانی در اجرای تحول دیجیتال و روش‌های غلبه بر مقاومت کارکنان پاسخ داد. او بار دیگر تأکید کرد که تحول دیجیتال، فرآیندی چندبعدی‌ست که علاوه بر فناوری، به تغییر فرهنگ سازمانی، اصلاح ساختارها و توسعه مهارت‌های انسانی نیاز دارد.

نشست «تحول دیجیتال؛ از ایده تا ایده‌آل» به‌عنوان دومین نشست از سلسله نشست‌های نگرش، بار دیگر اهمیت تفکر عمیق و برنامه‌ریزی استراتژیک را در مسیر تحول سازمانی برجسته کرد. این نشست فرصتی ارزشمند برای مدیران و کارشناسان انرژی داناست تا با درک بهتر از چالش‌ها و فرصت‌ها، از مجرای تجربیات بیرونی سازمان در تعاطی با اندوخته‌های درونی، مسیر آینده خود را هوشمندانه‌تر ترسیم کنند.