شناسایی مخاطرات زمین‌شناسی و هیدروکربنی در دریای خزر
حوضه خزر جنوبی منطقه‌ای است با منابع هیدروکربنی فراوان، که این منابع عمدتا در رسوبات کم عمق دریا، محیط‌های دلتایی و رودخانه‌ای با سن زمین‌شناسی پلیوسن میانی در عمق 2500 تا 3500 متر (به نام “سری تولیدی”) قرار گرفته‌اند. بنابراین، تولید نفت و گاز بیش از 150 سال است که نقش تجاری مهمی در این منطقه ایفا کرده است. فعالیت‌های اکتشافی در بخش ایرانی این منطقه منجر به حفر دو چاه موفق در سال‌های 1391 و 1393 در یکی از ساختمان‌های مهم این منظقه شده است که در حال حاضر به عنوان میدان سردار جنگل شناخته می‌شود.
در ادامه فعالیت اکتشافی در بخش عمیق دریا در این منطقه، یک پروژه تحقیقاتی با عنوان “شناسایی مخاطرات زمین‌شناسی و زون‌های محتمل هیدروکربنی در دریای خزر با استفاده از روش‌های ژئوفیزیکی و زمین‌شناسی و اطلاعات مخزن” در بخش مرکزی و ایرانی حوضه خزر جنوبی تعریف شد. منطقه مورد مطالعه مساحت 4110 کیلومتر مربع را که توسط اطلاعات لرزه‌ای دریایی سه بعدی در چهار بلوک لرزه‌ای پوشش داده شده و توسط خطوط دوبعدی پراکنده به یکدیگر متصل‌اند را دربر می‌گرفت. شرکت نفت خزر به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های شرکت ملی نفت ایران این پروژه را به شرکت انرژی دانا واگذار نمود. این مطالعه جامع در تاریخ ۲ دی ماه ۱۳۹۸ آغاز شد و با موفقیت در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۴۰۰ و با تمرکز ویژه بر حصول اهداف نهایی این مطالعه که در ادامه خلاصه شده است به پایان رسید:
- ارزیابی کیفی (کمی) و رتبه بندی اهداف اکتشافی از دیدگاه ژئوفیزیکی و زمین‌شناسی،
- شناسایی و به نقشه در آوردن انواع مختلف مخاطرات، پدیده‌های زمین‌شناسی و هیدرات‌های گازی محتمل برای کاهش خطرات حفاری در برنامه‌های اکتشاف و تولید آینده در این منطقه.
در این مطالعه، متخصصین ژئوفیزیک و علوم زمین انرژی دانا از طریق انجام موفق فازهای اصلی پروژه به شرح ذیل به دو هدف مذکور نایل شده‌اند:
- بهبود کیفیت داده‌های لرزه‌ای و اطلاعات چاه،
- تفسیر لرزه‌ای، ساخت مدل سرعت و تبدیل به عمق،
- تفسیر کمی پیشرفته بر اساس داده‌های لرزه‌ای (به عنوان مثال روش تغییرات دامنه در مقابل دورافت (AVO) و وارونسازی‌های پیش و پس از برانبارش)،
- مطالعات فیزیک سنگ پیشرفته،
- تخمین پارامترهای مخزن،
- مطالعات زمین‌شناسی (ساختمانی و چینه‌شناسی)،
- مطالعه نشانگرهای لرزه‌ای و یکپارچه‌سازی آنها،
- پیش‌بینی فشار منفذی،
- استخراج توده‌های زمین‌شناسی،
- شناسایی و ارزیابی هیدرات‌های گازی،
- توصیف کمی مخازن متعارف،
- رتبه‌بندی اهداف اکتشافی و ارزیابی ریسک‌های مرتبط با آنها.
همچنین، با توجه به ماهیت پژوهشی پروژه و برای اولین بار در ایران، روش‌های پیشرفته به شرح ذیل در انرژی دانا در قالب این پروژه بومی‌سازی شده است:
- توسعه روش‌های مبتنی بر رویکردهای جدید هوش مصنوعی (AI) و الگوریتم یادگیری عمیق برای انجام فرآیندهای زمانبر به صورت خودکار،
- استفاده از روش‌های مختلف پردازش اطلاعات لرزه‌ای در مناطق دریای عمیق برای اکتساب بهترین اطلاعات سرعت و تصویرسازی با ارزیابی روش‌های توموگرافی در الگوریتم مهاجرت پیش از برانبارش عمقی (PSDM) و بایستگی رو به پایین،
- تجزیه و تحلیل روش‌های مختلف برای پیش بینی جریان‌های کم عمق آب (SWF) به عنوان یک مخاطره چالش برانگیز در حفاری در دریای‌های عمیق،
- توسعه برنامه داخلی برای وارون‌سازی کشسان شکل موج (EFWI) تک بعدی.
نتایج این پروژه تاییدی است بر این مطلب که شرکت انرژی دانا به عنوان یک شرکت دانش بنیان توانمندی پیاده‌سازی رویکردهای بهینه در همه زمینه‌ها را داراست و ایجاد ارزش برای همه مشتریان، تعهد ما می‌باشد.
ما به سوالات شما پاسخ می دهیم