سرمایه‌گذاری انرژی دانا در جذب و ذخیره‌سازی کربن؛ کارخانه کربن بارد پالایشگاه تهران
جذب، ذخیره و استفاده از کربن (Carbon Capture Utilization and Storage, CCUS) به‌عنوان یک فناوری محوری، تلاشی‌ست جهانی برای به حداقل رساندن تغییرات آبوهوایی از طریق کاهش کربن‌دی‌اکسید (CO2) تولیدشده از فرآیندهای صنعتی و تولید برق. در کانون این فناوری، فرایند CCUS شامل گرفتن گازهای گلخانه‌ای منتشرشده، ناشی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی، در نیروگاه‌ها یا تاسیسات صنعتی است تا از ورود این گازهای گلخانه‌ای به جو جلوگیری شود. سپس CO2 جذب‌شده به مخازن بزرگ یا سازندهای زمین‌شناسی، مانند میادین نفت و گازِ تخلیه‌شده یا سفره‌های زیرزمینی عمیق، منتقل و در آن‌ها ذخیره می‌شود. علاوه بر ذخیره CO2، CCUS تبدیل کربن جذب‌شده به محصولات یا مواد اولیه با ارزش را نیز در برمی‌گیرد. این رویکرد یک بدهی زیست‌محیطی بالقوه را به یک دارایی اقتصادی بالفعل تبدیل می‌کند تا اقتصاد بدون کربن پایدارتر و دایره‌ای را تقویت کند؛ به‌علاوه، CCUS با جلوگیری از انتشار مقدار قابل توجهی CO2 در اتمسفر، به‌عنوان یک ابزار حیاتی برای محدود کردن گرمایش جهانی و دستیابی به اهداف آبوهوایی و توسعه پایدار عمل می‌کند.
این دیگر سوی، این فناوری با چالش‌هایی مانند هزینه‌های بالا، پذیرش عمومی و چارچوب‌های نظارتی مواجه است.
یکی از باورها و استراتژی‌های شرکت انرژی دانا، توسعه کسب‌‌وکار در راستای تحقق اهداف توسعه پایدار و تاثیر مثبت بر هر دو حوزه محیط زیست و جامعه است؛ رویکردی که زمینه جلوگیری از مسائلی چون تخریب محیط زیست، نابرابری و بی‌عدالتی اجتماعی را فراهم آورد. از سوی دیگر، انرژی دانا سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارها و فناوری‌های نو را نیز، در استراتژی بلندمدت خود، به‌عنوان یک اصل مهم برای پایداری و ماندگاری خود در نظر گرفته است. با چنین نگاهی، انرژی دانا مفتخر است که در فناوری نوپا و محوری جذب، ذخیره و استفاده از کربن سرمایه‌گذاری کرده و در راستای تلاش برای کاهش تغییرات اقلیمی، گامی مهم و پیشتازانه برداشته است.
کارخانه کربن بارد در سال 1382 در ضلع شرقی پالایشگاه نفت تهران به‌منظور جمع‌آوری انتشارات CO2 پالایشگاه جهت تولید CO2 مایع خوراکی برای کاربردهای صنعتی و غذایی تاسیس شد. به‌دلیل عدم وجود دانش فنی مربوطه و لایسنس‌های لازم، بهرهبرداری از این کارخانه تا انتهای سال 1400 به طول انجامید. در این مرحله بود که پتانسیل موجود در ماهیت فعالیت‌های این کارخانه و تأثیرات مثبت محیط زیستی قابل توجهی که در پی دارد، مورد توجه شرکت انرژی دانا قرار گرفت. پس از ورود انرژی دانا به جمع سرمایه‌گذاران کارخانه کربن بارد و مشارکت فعال در هیئت مدیره آن کارخانه، بهرهبرداری و تولید پایدار در این کارخانه از بهمن 1401 محقق شد؛ این واحد تولیدی، اولین خط تولید CO2مایع، به روش بازیافتی، در کشور است.
پالایشگاه تهران در روز حدود 270 تن CO2 تولید و وارد اتمسفر می‌کند. تصفیه و تبدیل گاز CO2 پالایشگاه تهران به CO2خوراکی و صنعتی توسط این واحد تولیدی، پالایشگاه تهران را به اولین پالایشگاه سبز کشور تبدیل کرده، این امکان را برای پالایشگاه نفت تهران فراهم آورده است تا به رفع آلایندگی گازهای فلر به‌مقدار صفر (zero flaring) و کاهش انتشار CO2کلی خود نائل شود.
ظرفیت کنونی این کارخانه به‌طور اسمی Ton CO2/Day 100 و عملی Ton CO2/Day 75-80 در شبانه‌روز و با خلوص 99.9% است. بنابراین با حمایت انرژی دانا، این کارخانه به عملیات پایدار و کاهش 31٪ انتشار CO2 پالایشگاه دست یافته است. CO2 خالص، فشرده و سرد شده تا مایع شود، سپس CO2 مایع (محصول نهایی) در مخازن ذخیره‌سازی مناسب برای توزیع ذخیره می‌شود.
در حال حاضر حدود 18 صنعت وجود دارد که از CO2 در کاربردها و تولیدات خود مانند خنک‌کننده‌ها، ضدعفونی‌کننده‌ها، داروسازی، خوراکی، جوشکاری، اطفاء حریق، کوددهی و خودروسازی استفاده می‌کنند. همچنین گاز CO2 زمینه صادراتی بسیار مناسبی را نیز، به کشورهای همسایه و حاشیه خلیج فارس، داراست.
بر اساس داده‌های ارائه‌شده توسط EcoTree و آژانس محیط زیست اروپا (EEA)، انواع درختان، با سطوح مختلف بلوغ، می‌توانند به‌طور متوسط حدود Kg CO2/Year 10-40 جذب کنند، در حالی که برای یک درخت بالغ معمولی این مقدار تقریباً Kg CO2/Year 22 است. بنابراین فعالیت یک سال کارخانه کربن بارد، معادل جذب بالغ بر 27375 تن CO2 است، که این مقدار معادل مقدار کربن جذب‌شده توسط 1،244،318 درخت بالغ در یک سال یا مزرعه درختی به مساحت ۳۴ میلیون متر مربع است.
این موضوع نشان‌دهنده مقدار CO2 است که در یک سال جبران شده است؛ شاخصی که به روشنی تعهد انرژی دانا در اقدامات اقلیمی مثبت و حمایت از سرمایه‌گذاری‌های فناوری‌محور را یادآور می‌شود.
ما به سوالات شما پاسخ می دهیم